Uran - Układ okresowy pierwiastków

Układ okresowy pierwiastków: Uran

symbol	U
nazwa angielska	uranium
nazwa łacińska	uranium
grupa	3 (III poboczna) - aktynowce
liczba atomowa	92
masa atomowa	238,0289u
konfiguracja elektronowa	1s²2s²p⁶3s²p⁶d¹⁰4s²p⁶d¹⁰f¹⁴ 5s²p⁶d¹⁰f³6s²p⁶d¹7s²
występuje w postaci izotopów	²³⁴U (0,006%), ²³⁵U (0,718%), ²³⁸U (99,276%)
temperatura topnienia	1132^oC
temperatura wrzenia	3818^oC
gęstość (20^oC, 1013,25hPa)	19,1 g/cm³
stopnie utlenienia w związkach	+3 do +6 (+6 najtrwalsze)
elektroujemność (Pauling)	?
elektroujemność (Allred)	?

Występowanie

Zawartość w skorupie ziemskiej wynosi 2 * 10^-4%, najważniejsze minerały stanowią uraninit (blenda smolista) U₃O₈, karnotyt K₂[UO₂]₂[V₂O₈] * 3H₂O a także tobernit Cu[UO₂|PO₄] * 12H₂O.

Właściwości

Uran należy do grupy pierwiastków wewnętrznoprzejściowych. Czasy półrozpadu (T¹/₂) rozpowszechnionych w przyrodzie izotopów:
²³⁴U = 2,46 * 10⁵ lat (rozpad α)
²³⁵U = 7,04 * 10⁸ lat (rozpad α)
²³⁸U = 4,468 * 10⁹ lat (rozpad α).

Jest szarym, błyszczącym metalem, mało odpornym w temperaturze pokojowej na działanie tlenu, wody i kwasów. Z fluorowcami reaguje energicznie, z siarką i azotem dopiero w wyższych temperaturach. Rozpuszczalne związki uranu są trujące (uran jest zaliczny do metali ciężkich), a wszystkie dodatkowo promieniotwórcze.

Historia

W 1789 r. uran został odkryty przez M.S. Klaprotha, lecz jego promieniotwórczość stwierdził dopiero przeszło wiek później H. Bequerel. Od początku n.e. był stosowany jako dodatek barwiący do szkła (dzięki któremu, jak i związkom innych aktynowców, część pięknych wyrobów sprzed wieków zostałyby dziś zaklasyfikowana jako niebezpieczne odpady promieniotwórcze :-)).

Więcej informacji: