Tomasz Pyć - gwiazdy świecą nocą

Następna audycja, wydanie 13, na antenie TVP S.A.
w dniu 2 kwietnia 2000 r.; program 1, ok. godz.0⁵⁰
Proszę sprawdzić z programem TVP, termin i godz mogą ulec zmianie

Przypominamy - astronomiczna wiosna zaczyna się w Polsce
20 marca 2000 r. o godz. 8.35.

Druga połowa marca. Nasza planeta zbliża się do punktu równonocy. Od tego momentu w rocznej wędrówce Ziemi wokół Słońca zaczyna się wiosna na półkuli północnej a jesień na południowej. Z tego punktu widzenia,związanego z porą roku, popatrzymy poza naszą galak tykę, na galaktyki położone na zewnątrz niej. Na całym świecie mamy tyle samo czasu na przyglądanie się niebu, ponieważ w punkcie równonocy dzień i noc są równej dlugości. panna.gif (12273 bytes)

Patrzymy na konstelację Panny - Virgo i międzygalaktyczną smugę materii. W innym kierunku widzimy zagadkową gwiazdę Eta Carine czyli Eta Kilu. Być może jest to przyszła supernowa. Galaktyki czy mgławice oznacza się numerami. Na przykład na filmie pokazujemy M100 - czyli setną pozycję w katalogu Messiera. Zaś w nowym, generalnym katalogu jest to NGC 4321. Pod koniec osiemnastego stulecia francuski astronom Charles Messier (1730-1817), łowca komet, któryodkrył ich 26, pierwszy ponumerował mgławicowe obiekty czyli sporządził użyteczne katalogi gromad gwiezdnych. Oznacza się je teraz literą M od jego nazwiska i kolejną liczbą. Pierwsza na jego liście była mgławica Krab - M1. My wspominaliśmy już o mgławicy M-31 (131 KB), to wielka galaktyka w Andromedzie, a na naszych stronach znajdziecie też mgławicę M42 (58 KB). Jesteśmy na półkuli północnej i patrzymy na: niebo też w kierunku północnym.Oto gwiazdozbiory widoczne w średnich szerokościach geograficznych. U góry po prawej Smok (Draco, Dra), rozległy gwiazdozbiór w pobliżu północnego bieguna nieba, sąsiadujący z Małą Niedźwiedzicą, Wielką Niedźwiedzicą, Wolarzem i ze wspominaną przed dwoma tygodniami gwiazdą Thuban - przypomnijmy,Thuban był gwiazdą biegunową starożytnych Egipcjan. Nad horyzontem,w konstelacji Perseusza,gwiazdozbiór upiorów, Algol. Wydaje się regularnie,co kilka dni, puszczać do nas oko. Jest to gwiazda podwójna, zaćmieniowa. Słabsza, kiedy jeden składnik przesłania drugi, Natomiast staje się jaśniejsza, kiedy gwiazdy rozdzielają się. (dalej)

Opracowane na podstawie scenariusza - Roman Kanciruk, Tomasz Pyć.

* Równonoc, ekwinokcjum, porównanie dnia z nocą - chwila gdy Słońce widoczne jest ściśle na równiku niebieskim i jednakowo długo przebywa ponad i pod horyzontem. W chwili równonocy wiosennej (ok. 21 marca) Słońce wstępuje w znak Barana. W chwili równonocy jesiennej (ok. 23 września) - w znak Wagi.

Program zredagował i prowadził Roman Kanciruk. W studiu jego gośćmi byli Jerzy Rafalski, astronom z Torunia; Jacek Uniwersał (przy teleskopie) i Tomasz Pyć (przy komputerze). Realizowała audycję Barbara Gajos. Scenografię zaprojektowała Aneta Trześniewska , a produkcją kierowała Małgorzata Sieheń.


M100	http://bozo.lpl.arizona.edu/messier/m/m100.html
Hubble Space Telescope	http://www.stsci.edu/stsearch/
encyklopedia FOGRA	http://encyklopedia.pl/wiem/


KONKURS uczestnicy	1. Adam Hurcewicz z Białegostoku 2. Andrzej Gibiec ze Skoczowa 3. Przemysław Błaszczyk z Piekar Śląskich Redaktor Roman Kanciruk zapowiedział dogrywkę!	25 pkt 25 pkt 25 pkt