Tomasz Pyć - Gwiazdy świeca nocą

Pierwszą nagrodą naszego konkursu jest teleskop, zwany "szukaczem komet. Trzech finalistów będzie się spotykało w dwóch jeszcze programach przed wakacjami. Będą to spotkania telefoniczne.

Comets Asteroids and Meteoroids (ang)

Meteoryty

strona Galileo; levyico.gif (8856 bytes)

Shoemaker-Levy

uderzenie

w Jowisza

Po programie z 15 maja 2000 Jerzy Rafalski zwrócił naszą uwagę na adres strony opisującej meteoryty - "Polski serwis meteorytów". Po lewej stronie też jest odnośnik do tej strony.
Koniec maja to dobry czas na przypomnienie komet. Komety przybywają do nas z obłoku Oorta, powłoki drobnych ciał krążących daleko poza najdalszymi planetami. Ściąga je ku nam siła przyciągania Słońca. Kometa to brudna kula lodowa, pozostałość z formowania się Układu Słonecznego. W miarę zbliżania się do Słońca następuje cudowna przemiana. Jądro komety wyrzuca z siebie materię. Ciepło Słońca powoduje parowanie. Gaz i pył wylatują i tworzą warkocz. Teraz kometa na swej orbicie jest już blisko Słońca . Warkocz odpychany jest do tyłu przez wiatr słoneczny. Taki klasyczny kształt ma kometa tylko przez krótki okres, kiedy przebywa bliżej Słońca, w obszarze planet wewnętrznych. Później warkocz zanika. Na zdjęciach widać z czego kometa się składa. Jądro spowite jest gęstą otoczką, zwaną też komą. Miewa żółty warkocz pyłowy i mniej wygięty warkocz zjonizowanego gazu, świecący niebiesko poprzez miliony kilometrów pustki. Wiele komet przechwytuje potężny Jowisz.

do strony oficjalnej; levynew.gif (7580 bytes)

Właśnie kometa Shoemaker-Levy stała się jego ofiarą. Delikatna mieszanina lodu i pyłu rozciągnięta na przestrzeni 50 tysięcy kilometrów. Zbliżała się do planety w lipcu 1992 r. i zbliżał się koniec jej "życia". Jowisz swą grawitacją rozerwał kometę na ponad 20 fragmentów. Ale to był dopiero początek niebieskiego spektaklu, jaki zafundowała nam w 1994 roku kometa Shoemaker-Levy. Stopniowo wpadała" do Jowisza, "dywanowo" bombardując gęstą atmosferę. Niewielkie fragmenty, spadające na Jowisza spowodowały falę uderzeniową wielkości Ziemi. Po uderzeniu wyskakiwał pióropusz wysoki na tysiąc kilometrów.
Kometa Shoemaker-Levy 9 została po raz pierwszy zaobserwowana i sfotografowana przez Eugene* i Carolyn Shoemaker oraz Davida Levy. Obserwacje prowadzono nocą 24 marca 1993 r. teleskopem w Palomar Mountain, Kalifornia.
Natomiast rok 1997 to rok komety Hale-Bopp. (dalej)

Roman Kanciruk - na podstawie scenariusza opracował Tomasz Pyć.

* Eugene Shomekaer jeszcze raz przeszedł do historii nauki. Urna z jego prochami została umieszczona w sondzie Lunar Prospector, która w styczniu 1998 wystartowała z Ziemi, przez półtora roku okrążała naszego naturalnego satelitę, a 26 lipca 1999 roztrzaskała się w pobliżu południowego bieguna satelity.

Nowy serwis astronomiczny - Astronomia i Kosmos - magazyn. Tu także znajdują się informacje o kometach. Oto próbka tekstu: "Komety są to obłoki pyłu kosmicznego obiegające Słońce po przeważnie bardzo wydłużonych eliptycznych orbitach. Ggy kometa jest z dala od Słońca, jest niewidoczna, gdy zbliża się do Słońca, blask jaj rośnie tak, że nieraz kometa staje się widoczna gołym okiem jako wspaniały, ognisty obiekt mgławicowy."(zgoda Marcina Zimeckiego - 28.05.2000 r.)

Niektóre informacje z encyklopedii WIEM.
Pozwolenie na korzystanie z tekstów
FOGRA MULTIMEDIA - Jarosław Czopek

W naszej audycji
oficjalnie korzystamy z programu "Astronomica"


		Emisja 29 maja 2000 r., program 1 TVP, godz. 1²⁵